Konijn
- Aanschaf konijn
- De huisvesting
- Voeding
- Vaccinatie
- Sterilisatie/Castratie
- Veel voorkomende gezondheidsproblemen
Konijn aanschaffen
Hoe leuk konijntjes ook zijn, vooraleer u besluit een konijntje aan te schaffen is het belangrijk om jezelf een aantal vragen te stellen, opdat het welzijn van je konijntje gegarandeerd is. Konijnen kunnen fantastische huisdieren zijn, maar hebben toch een aantal specifieke noden voor wat betreft voeding en verzorging. Alle behoeften van de diertjes moeten secuur overwogen worden - vb. voldoende ruimte, beweging, aandacht, een kwalitatieve goede en vezelrijke voeding en bergen hooi om te kauwen.
In totaal zijn er meer dan 100 rassen gekend. Je vindt ze in alle maten, vormen, kleuren en soorten vacht. Om een idee te krijgen van welk ras je graag wil, kan je een kijkje gaan nemen op een kleinveetentoonstelling of kan je eens langs gaan bij een erkende kweker. Zo verkrijg je meer informatie over verschillende fokkers en over de specifieke noden per ras.
Alvorens u een konijntje aankoopt, zorg er dan voor dat alle benodigdheden reeds aanwezig en klaar staan, zodat u bij thuiskomt het diertje onmiddellijk in zijn nieuwe huisje kan plaatsen. Laat hem/haar 24h wennen aan de nieuwe situatie. Konijntjes zijn uiterst stressgevoelig voor verandering. Houd het diertje de eerste uren goed in de gaten, maar bewaar aanrakingen en knuffels voor een later tijdstip.
Konijntjes zijn van nature sociale dieren die niet graag alleen worden gehuisvest. Er wordt dus aangeraden om konijnen in paartjes te houden. Liefst komen deze uit hetzelfde nest, indien om gelijke geslachten gaat. Indien je een koppeltje wil worden, gebeurt dit best tussen een gecastreerd mannetje en een gesteriliseerd vrouwtje. Geef de beestjes de tijd om aan elkaar te wennen, zodat de introductie rustig aan verloopt. Zet nooit zomaar twee onbekende konijntjes in dezelfde ren.
De huisvesting
Een eerste vraag die je die hierover moet stellen, is ofdat je het konijn binnen of buiten wil huisvesten. In deze beslissing zal het ras een rol spelen. Konijnen zijn intelligente, onderzoekende, actieve en atletische dieren die zich uitstrekken, graven en rechtop op hun achterpoten kunnen staan. Het spreekt dus ook vanzelf dat de noden van een Vlaamse Reus verschillen van die van een dwergkonijntje.
Binnenhuiskonijntjes zijn toffe huisgenootjes die -meestal- houden van het sociaal contact met de mens. Ze kunnen perfect zindelijk gemaakt worden. Ze houden ervan om rond te rennen, zich te verstoppen onder en achter te meubels. Maar ze zijn indien goed gesocialiseerd evenzeer gek van een knuffelmomentje in de zetel. Wel moet je rekening houden met het mogelijke knaaggedrag van de diertjes.
Konijnen die buiten wonen, hebben behoeften aan een voldoende ruim hok waarin ze kunnen sprinten en waarin zich helemaal kunnen recht zetten. Daarnaast is ook nood aan een water- & winddicht schuilhok, dat voorzien is van een goede en warme bedding (zoals stro). Buitenkonijnen worden best in groep gehouden, zodat ze zeker voldoende aandacht krijgen, zij het dan van soortgenootjes en ietwat minder van mensen.
Voeding
Het belangrijkste onderdeel van konijnenvoeding zijn vezels. Deze zorgen voor een goed verzadigingsgevoel, maar bovenal onderhoudt het de darmflora voor een goede darmtransit. Vezels vind je in hoofdzaak in hooi. Een konijnen dieet moet dus voor 80 % uit hooi bestaan. Het is rijk aan vitaminen, minerale en eiwitten.
Het tweede belangrijkste onderdeel van de konijnenvoeding zijn korrels. Deze vind je in alle maten, vormen, kleuren en smaken. Indien je opteert voor een grove mix, dient erop gelet te worden dat van alle ingrediënten voldoende wordt opgenomen. Daarnaast bestaat ook een monocomponenten voeding die bestaat uit uniforme pellets waarin alle nodige voedingsstoffen aanwezig zijn. Deze vorm is algemeen aan te raden, en zeker indien er sprake is van selectief eetgedrag. Hoeveel korrels je jouw konijntje mag voederen, staat te lezen op de verpakking. Er staat steeds een richtlijn naargelang het gewicht vermeld. Best weeg je de voeding voor je huisdier af en verdeel je dit in minimaal twee porties per dag.
Als extraatje lusten konijnen ook graag eens een stukje rauw voer, zoals vers gras, peterselie, paardenbloem, loof van wortelen, broccoli, koolbladeren, boerenkool, spinazie, basilicum, munt en waterkers. We raden echter aan om dit niet dagelijks toe te dienen, omdat een teveel aan rauw voer al eens tot een dunnere ontlasting kan leiden.
Op de markt vind je daarnaast nog allerhande snacks, zoals knaagstokken. Aan de gezondheid van uw dier dragen deze echter weinig bij, maar snoepgoed kan wel gegeven worden als verrijking. Let wel knaagstokken en - stenen zijn veelal gecoat met honing of een suikerrijke substantie, wat ze zeer aantrekkelijk maakt, maar wat ze ook tot een caloriebom maakt. Mate is hier dus zeer belangrijk, opdat een teveel niet zou leiden tot gezondheidsproblemen zoals, overgewicht, gebitsproblemen en hartziektes.
Vaccinatie
Een konijn kan worden ingeënt tegen RHD of VHS (= Rabbit Haemorraghic Disease of Viraal Haemorrhagisch Syndroom), RHD II en myxomatose. Bij ongeënte konijnen kennen deze ziekten een dodelijk verloop. Er is geen behandeling mogelijk. De jaarlijkse vaccinatie is de enige mogelijke bescherming.
Vaccineren is mogelijk vanaf de leeftijd van 6 weken en wordt uitgevoerd tijdens de jaarlijkse gezondheidscontrole.
Sterilisatie / Castratie
Het steriliseren van moeren en het castreren van rammen is ten zeerste aan te raden, tenzij je plannen hebt om te fokken. Konijnen worden geslachtsrijp tussen 3 maanden (voor kleinere rassen) en 6 tot 9 maanden (voor grotere rassen).
Om de voortplanting te voorkomen wordt de ingreep beste uitgevoerd rond de leeftijd van 5 à 6 maanden.
Veel voorkomende gezondheidsproblemen
Myxomatose
Myxomatose is een virale aandoening met een incubatietijd van 5 tot 14 dagen. Bij besmetting krijgt het konijn dikke, vochtige zwellingen op de kop en de snuit, die na enkele dagen dermate erg worden dat ze blindheid kunnen veroorzaken. De opname van water en voedsel wordt ook steeds moeilijker tot onmogelijke. Andere mogelijke symptomen zijn slaperige ogen, opgezwollen lippen, lichte zwellingen aan de binnenkant van de oren en dikkere zwellingen rond de anus en de geslachtsorganen. Gemiddeld kent de ziekte binnen de 12 dagen een dodelijke afloop.
Verspreiding gebeurt door ectoparasieten, zoals muggen en vlooien, maar is ook mogelijk door direct contact tussen de dieren.
RHD & RHD II
Deze haemorraghische ziekte heeft ook een virale oorsprong. De incubatietijd bedraagt hier meestal 1 tot 3 dagen. Bij de meeste besmettingen sterven de konijnen relatief snel, zelf zonder dat er echt sprake is van klinisch zichtbare symptomen. Wel is er een periode van sloomheid en lusteloosheid mogelijk een aantal uren voor het overlijden. Als konijnen langer overleven kunnen ziekteverschijnselen als koorts en stuiptrekkingen voorkomen, waarna het dier veelal in een coma terecht komt en na 12 tot 36uur alsnog komt te overlijden. In uitzonderlijke gevallen kan bloederige excretie uit de neus worden waargenomen.
Verspreiding van het virus vindt plaats hetzij door direct contact tussen de dieren, hetzij door contact met urine, uitwerpselen en/of secreties afkomstig uit de luchtwegen. Het virus kan lange tijd overleven in de omgeving via besmette kledij, hokken, water, stro, hooi, voerbakken en andere voorwerpen.
Malocclusie & te lange tanden
Malocclusie betekent dat de bovenste en de onderste tanden en kiezen niet aansluiten. Bij konijnen is dit een veel voorkomend probleem, hetzij omdat er morfologisch een afwijking is, hetzij omdat hun tanden niet voldoende of niet correct afsluit.
Indien het een morfologische afwijking betreft, zullen de tanden levenslang moeten bijgevijld worden.
De tanden van konijnen blijven levenslang groeien. Indien de slijtage beïnvloed door voeding niet vlot verloopt, bijvoorbeeld door onvoldoende vezels (hooi) in de voeding, worden ze te lang. Hierdoor kunnen tandpunten ontstaan; haken die de kaken en de tong kwetsen. Het is niet alleen pijnlijk, maar belemmerd een konijn ook vaak om voeding op te nemen en op te eten. Algemene klinische symptomen zijn onder andere anorexie, gewichtsverlies, overmatige speekselproductie, abcessen op de kop en de kaken. Daarnaast komen ook ooginfecties en aankoekte keutels ronde de staartbasis voor.
Diarree
Een veelvoorkomende en levensbedreigende aandoening indien deze niet tijdig behandeld wordt. Neem onmiddellijk contact op met de praktijk bij het opmerken van een slappe stoelgang bij een konijn. Konijnen raken immers razendsnel uitgedroogd. Een snelle interventie met vloeistoftherapie is van levensbelang. Belangrijk te weten is dat een vezelrijk dieet een beschermende werking biedt tegen diarree en zachte keutels.
Myasis
Tijdens de zomermaanden kunnen diarree of aangekoekte keutels vliegen aantrekken. Deze zullen dan eitjes leggen rond de staartbasis, waaruit de dag later maden komen. Deze maden zullen zich voeden met de keutels, maar ook met de huid van uw huisdier. Indien een madeninfectie wordt opgemerkt is een snelle interventie levensreddend. Om dit te voorkomen is een goede hygiëne noodzakelijk.
Luchtweginfecties
In de neusholte van konijnen komen van nature Pasteurella-bacteriën voor. Bij gezonden konijnen zal dit geen problemen geven, maar indien het immuunsysteem onderdrukt wordt (vb. o.i.v. stress), kunnen deze bacteriën zich massaal verder ontwikkelen en Pasteurellose veroorzaken. Dit wordt ook wel eens omschreven al “snot”. Bij een massale infectie kunnen ook andere organen aangetast worden.
E. cuniculi
Deze piepkleine parasiet zorgt bij konijnen voor neurologische symptomen en nierziekten. Echter niet elke drager, zal klinische ziekteverschijnselen ontwikkelen. Bij vermoeden van besmetting, kan een bloedtest uitsluitsel bieden. Daarna kan de nodige behandeling opgestart worden.